Er zijn verschillende soorten levensvisies, gaande van pessimistisch tot optimistisch, godsdienstig naar atheïstisch, Westers naar Oosters, links naar rechts etc. Degene die ik het meeste tegenkom zijn cynisme en onschuldigheid. Mijn interpretatie van deze woorden is anders dan die men gewoonlijk geeft aan deze termen. Om deze tegenstelling verder te kunnen verklaren, moet ik deze interpretaties zo duidelijk mogelijk proberen verwoorden. Als deze ook niet voldoende is, vraag ik mensen om mij erover aan te spreken om misverstanden tegen te gaan.
Cynisme: een vorm van hardheid, gepaard gaand met een vertrouwen in de koel- en barheid van het leven, met een sterke voorkeur voor de rede en bittere eerlijkheid. Ontstaat vaak door een leven met een aantal emotioneel zware momenten en komt dus meestal voor op een latere leeftijd omvat meestal ook een afkeer van meer optimistischere waarden en ideeën en het futiel verklaren van kleine dingen. Zorgt vaak voor een sterke emotionele instabiliteit.
Onschuldigheid : Het vrij zijn van zware, langdurige emotionele last en een geloof in optimistischere waarden. Het belangrijk achten van kleine dingen in het leven en hen een grote emotionele waarde meegeven. Hecht meer belang aan persoonlijke beleving dan aan de ratio. Gaat vaak gepaard met onbegrip ten tijde van zwaarder geladen momenten. Komt vooral voor op vroege leeftijd. Kan zorgen voor emotionele stabiliteit.
Onschuldigheid is in deze interpretatie niet gebonden aan kinderen en staat ook niet gelijk aan kinderlijkheid of kinderachtigheid. Cynisme moet men ook niet gelijk stellen aan pessimisme. Een gezonde vorm van cynisme leidt tot een correctere en neutralere kijk op de wereld. Maar het is pas wanneer we cynisme als enige visie nemen, dat er een vorm van nihilisme of een slechte binding met de maatschappij kan voorkomen.
Cynisme is vaak (ik ga het geen gevolg noemen) een mogelijke evolutie vanuit de onschuldigheid. De belevenis van het leven brengt last mee. De dood op zich is een neutraal, maar het is doordat de mens in staat is een interpretatie of emotionele waarde te geven aan zoiets, dat hij zo sterk geraakt kan worden door de dood. Dat geraakt zijn verandert de wereldvisie (meestal onschuldigheid) naar cynisme of toch in de meeste gevallen. Het vraagt een zekere emotionele kracht om door te zetten in onschuldigheid. Op dat punt kunnen we zeggen dat cynisme de makkelijke weg is.
Maar beide visies vragen om een constante innerlijke strijd. Cynisten moeten vechten tegen de pure rede en graviteit. En de onschuldigen moeten strijden om hun visie niet kwijt te raken.
Onschuldigheid is wel een vervorming van de wereld. Sinds de mens zijn geweld heeft kunnen controleren, heeft hij zich kunnen zetten tot massamoord. Hij is in staat mensen van zijn eigen soort van de aarde weg te vegen. Maar zelfs zonder die culturele verfijning pleegt hij dingen die we als gruwelijk beschouwen, terwijl ze enkel maar natuurlijk zijn. In Graviteit Vs. Lichtheid heb ik mijn idee over de waarde van het leven uitgeschreven (namelijk: van nature futiel, maar waardevol en zwaar door de menselijke beleving). Cynisme en Onschuldigheid zijn de beleving van deze uitersten. Tegen mijn eerste bedenkingen in is niet cynisme de beleving van de graviteit, maar wel de onschuldigheid. Graviteit is een visie die een onnoemelijke waarde geeft aan het leven. Onschuldigheid maakt het leven één van de grootste prioriteiten, samen met geluk. De verwarring die ontstaat in graviteit is de onschuldigheid die geconfronteerd wordt met de barheid, met de futiliteit van het leven, en dus het cynisme. Cynisme verlaagt het belang van het leven tot een schakel, niets meer. Daaruit komt ook een onderappreciatie van belangrijke, meer emotioneel getinte onderdelen van het leven.
Enkel de schoonheid van de lichtheid lijkt het cynisme te ontsnappen. Cynisme heeft de neiging het esthetische tot futiliteit te demoveren. De onschuldigheid heeft een grotere appreciatie voor de simpele en natuurlijke esthetiek.
Deze 2 visies zijn ongelooflijk sterk aanwezig in onze maatschappij en zeker in de levensfase waar ik in zit. M’n vrienden willen jong en liefdevol zijn en feesten tot de zon niet meer schijnt. Ik kan dit begrijpen, tot op een bepaald niveau toch. Maar ik kan hier niet in volgen. Ik zit te vast in een gedachtepatroon, gevuld met worstcase scenario’s en hypothetische vragen. Ik leid een semi-kluizenaarsbestaan, deels bepaald door mijn eigen keuzes en deels door gebrek aan uitgeefbaar geld. Ben ik jaloers? Ja. Simpel ja, punt. Ik ben jaloers op hun vermogen om zorgeloos te zijn. Om zich niets aan te trekken van de wereld buitenaf. Voel ik mij daarom als mindere? Tuurlijk niet. Mijn nood aan rust en mijn gedrag als loner heeft mee geleid tot mijn voorliefde voor schrijven. Ook mijn liefde voor jazz en filosofie is hieruit voort geschoten. Wil ik daarmee zeggen dat diegene die op de meer zorgeloze manier leven die dingen niet appreciëren? Nee, dat zeg ik niet. Ik zou graag die 2 levenswijzen combineren, maar ben er niet echt toe in staat.
Mijn semi-kluizenaarsbestaan heeft ook een golf van cynisme bij me teweeggebracht. Een golf die maar langzaamaan terugtrekt. Samen met mijn liefde voor melancholie heeft mijn cynisme een liefde-haatrelatie gecreëerd met de onschuldigheid. Ik kan vertederd raken door het simpele geluk mensen uit kleine dingen kunnen halen, maar kan me storen wanneer dat geluk en diens oorzaak niet in de grotere kader van het menselijk (en eigenlijk alle, want de mens is maar een schakel die zich groter waant dan hij is) bestaan. Ik ben jaloers op hun redeneringen die leiden tot levenslust, maar kan een sadistisch genoegen halen uit hun verwarring, wanneer ze geconfronteerd worden met zaken die hun redeneringen als fout tonen (om ervoor te zorgen dat ik hier niet als gruwelijk monster wordt aanzien, ik zal meteen medelijden krijgen wanneer zij er echt door ontzet raken).
Ben ik gerechtvaardigd cynisch? Ja, nee en gerechtvaardigd?
Ik heb bepaalde zaken meegemaakt die een zware emotionele last me zich hebben meegebracht. De futiliteit van bepaalde zaken (dan zie ik deze futiliteit in het kader van de wereld) is al op meerdere manieren aan mij tentoongesteld. Maar ik zien mijn leven niet als een ongelooflijk traumatische ervaring. Er zijn mensen die veel meer hebben doorstaan, mensen waar mijn cynisme door verward raakt, mensen die ondanks alles nog niet in cynisme zijn vervallen. En gerechtvaardigd? Moet een wereldvisie gerechtvaardigd worden? Elk wezen dat tot het vormen van een mening in staat is, heeft recht op zijn eigen mening, hoe ziek en antimaatschappelijk deze ook mogen zijn. Dus ik zie niet in waarom mijn cynisme, een gematigde visie, gerechtvaardigd zou moeten worden.
De mens leeft in religie, in atheïsme, in liefde, in haat, in cynisme, in onschuldigheid, maar hij leeft en daar draait het om. Hij is vrij zijn visie op te stellen en te behouden. En daarom zou ik ook nooit iemands visie willen vernietigen, verbreken of als belachelijk bestempelen.
Leef, heb lief en denk na! Geniet ervan!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten